«Agentic AI» یا «هوش مصنوعی عامل‌محور» به نوعی از هوش مصنوعی گفته می‌شود که نه فقط اطلاعات را پردازش می‌کند یا به پرسش‌ها پاسخ می‌دهد، بلکه توانایی برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و اجرای اقدامات مستقل برای رسیدن به اهداف خاص را دارد.
در واقع، یک سیستم Agentic AI شبیه یک «عامل» (Agent) عمل می‌کند:
- درک محیط → داده‌ها و شرایط را دریافت می‌کند (از سنسورها، متن، API و…).
- تعیین هدف → می‌داند چه چیزی باید به دست بیاورد (با هدفی از پیش تعریف‌شده یا حتی تعیین‌شده توسط خودش در چارچوب مشخص).
- برنامه‌ریزی مسیر → گام‌های لازم برای رسیدن به آن هدف را مشخص می‌کند.
- اقدام و تعامل → با جهان یا سیستم‌ها تعامل می‌کند (مثل رزرو بلیط، ارسال ایمیل، اجرای کد).
- یادگیری از تجربه → نتایج اقداماتش را ارزیابی و اصلاح می‌کند.
🔹 تفاوت با چت‌بات معمولی
یک چت‌بات مثل من (در حالت عادی) فقط پاسخ می‌دهد. اما یک Agentic AI می‌تواند با چند ابزار و سرویس دیگر کار کند، وظایف چندمرحله‌ای را خودش پیش ببرد و حتی وقتی شما در حال تعامل نیستید، کار را ادامه دهد.
🔹 مثال ساده
فرض کنید به یک Agentic AI بگویید:
«یک سفر ۵ روزه به رم برنامه‌ریزی کن، بلیط هواپیما و هتل مناسب پیدا کن، و همه را رزرو کن.»
این سیستم می‌تواند خودش جستجو کند، قیمت‌ها را مقایسه کند، بهترین گزینه‌ها را انتخاب کند و رزرو را کامل انجام دهد — نه این‌که فقط لینک پیشنهاد بدهد.
ویژگی‌های کلیدی Agentic AI
۱. خودمختاری (Autonomy)
قادر است بدون دخالت مستقیم انسان وظایف را پیش ببرد.
۲. برنامه‌ریزی (Planning)
می‌تواند مسیر رسیدن به هدف را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله طراحی کند.
۳. تعامل با محیط (Interaction)
امکان برقراری ارتباط با ابزارها، سرویس‌ها و حتی دنیای واقعی.
۴. یادگیری مداوم (Continuous Learning)
با بررسی نتایج، استراتژی خود را بهبود می‌دهد.
کاربردهای Agentic AI
-
دستیارهای شخصی هوشمند
رزرو سفر، مدیریت زمان، و انجام امور روزانه. -
اتوماسیون کسب‌وکار
پیگیری سفارش‌ها، پاسخ به مشتریان، تحلیل داده‌ها. -
تحقیقات علمی
جمع‌آوری داده، تحلیل و ارائه نتایج. -
مدیریت سیستم‌های پیچیده
مانند شهرهای هوشمند یا شبکه‌های انرژی.
آینده Agentic AI
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که Agentic AI به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره و کسب‌وکارها تبدیل شود. این فناوری می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد، هزینه‌ها را کاهش دهد و تجربه کاربری را به سطحی کاملاً جدید برساند.